Türkiye’de Akademik Özgürlük ve Bilimsel Araştırmalarda Veri Toplamak İçin İzin Alma Sorunu

##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##

Yayınlanmış Ara 23, 2024
https://doi.org/10.7051/e-ijpa.127
Download
PDF
Statistic

İstatistikler

Ölçüm Çağrılıyor ...
Cilt 4 Sayı 2 (2024): Aralık 2024

##plugins.themes.academic_pro.article.main##

İdris Şahin
Dokuz Eylül Üniversitesi
https://orcid.org/0000-0003-0228-5014

Özet

Eğitim bilimlerinde üretilen bilimsel bilginin önemli bir bölümü, akademisyenler tarafından yapılan araştırmalarla gerçekleştirilmektedir. Eğitim kurumlarında araştırma yapabilmek için Üniversitelerin Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu ve İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden izin almak gerekmektedir. Araştırmada veri toplamak için prosedürlerin yerine getirilmesinde zaman açısından sorunlar yaşanmakla birlikte, bazı çalışmaların içeriğine de müdahale edilmektedir. Bu çalışmada, eğitim bilimleri alanında yapılmak istenen araştırmalarda veri toplamak için, Milli Eğitim Müdürlüklerinden izin almada yaşanan durum açıklanmaya çalışılmaktadır. Bu çerçevede okullarda yapılacak araştırmalara neden izin verilmediği incelenmektedir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Veri çözümlemede dokümanlardaki ifadeler üzerinden söylem analizi yapılmıştır. İncelenen dokümanlar, araştırmacıların veri toplama isteğine İl Milli Eğitim Müdürlüğünün olumsuz yanıt verdiği resmi yazılardır. Çalışmada eğitim bilimleri alanında lisansüstü tez çalışmaları için veri toplamak amacıyla ölçme araçlarını okullarda okul yöneticilerine, öğretmenlere ve öğrencilere uygulama isteklerine, ölçekteki bazı soru maddelerinin ya da ifadelerin uygun görülmemesi nedeniyle Milli Eğitim Müdürlüğü Araştırma İzin Komisyonu tarafından onay verilmediği saptanmıştır.

##plugins.themes.academic_pro.article.details##

TrDoi
https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.127
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.

Atıf için
Şahin, İdris. (2024). Türkiye’de Akademik Özgürlük ve Bilimsel Araştırmalarda Veri Toplamak İçin İzin Alma Sorunu. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 4(2), 117–132. https://doi.org/10.7051/e-ijpa.127

Referanslar

  1. Altbach, P. G. (2001). Academic freedom: International realities and challenges. Higher Education, 41(1-2), 205-219.
  2. Balyer, A. (2011). Academic freedom: perceptions of academics in Türkiye. Education and Science, 36(162), 138-148.
  3. Berdahl, R. (1990). Academic freedom, autonomy and accountability in British universities, Studies in Higher Education, 15(2), 169-180, https://www.tandfonline.com/toc/cshe20/15/2?nav=tocList
  4. Beril, A. (2015). Yapısal ve işlevsel açıdan Türkiye’de üniversite etik kurulları. (Tez no: 384721) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Adnan Menderes Üniversitesi.
  5. Creswell, J. W. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  6. Castro, L. C. & Menéndez, L. S. (2018). Autonomy and authority in public research organizations: structure and funding factors. Minerva, 56, 135-160. https://doi.org/10.1007/s11024-018-9349-1
  7. Çelik, H., & Ekşi, H. (2013). Söylem analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27(27), 99-117.
  8. Diaz, P. (2019). Ethics in the era of open research data: some points of reference. FORS Guide, 3. https://doi.org/10.24449/FG-2019-00003
  9. Ekşioğlu, S., Sezer, H. B. M. & Çiçek, F. G. (2015). Ethics committees in Turkish universities. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 174, 2882-2890. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.1024
  10. Fairclough, I., & Fairclough, N. (2012), Political Discourse Analysis: A method for advanced students. Routledge.
  11. Huber, G. (2008). İdeolojik sapma ve etik koruma. İçinde F. Mayor ve A. Forti (Eds.), Bilim ve iktidar, çev. M. Küçük, 13. baskı (ss.127-143). Ankara: TÜBİTAK.
  12. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2020). Araştırma Uygulama İzinleri. Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, https://istanbul.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_01/24164337_genelge.pdf
  13. Minerva, F. (2016). Rethinking academic freedom. Ethics in Science and Environmental Politics, 15, 95-104. https://www.int-res.com/articles/esep2015/15/e015p095.pdf
  14. Ortaş, İ. (2008). Özerk ve demokratik üniversitenin sınırları nedir? Toplum ve Demokrasi, 2(3), 237-240.
  15. Preece, A.A. (1991). Academic freedom and freedom of speech. Bulletin of the Australian Society of Legal Philosophy 16, 32-57.
  16. Phillips, N., & Hardy, C. (2002). Discourse Analysis: Investigating Processes of Social Construction. Sage Publications.
  17. Potter, J. and Wetherell, M. (1987) Discourse and Social Psychology: Beyond Attitudes and Behaviour. London: Sage.
  18. Resnik, D.B. (2004). Bilim etiği, Çev. Vicdan Mutlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  19. Russell, C. (1993). Academic freedom. London: Routledge.
  20. Seggie, F.N., & Gökbel, V. (2014). Geçmişten günümüze Türkiye’de akademik özgürlük. SETA http://file.setav.org/Files/Pdf/20140624165556_gecmisten-gunumuze-turkiye%E2%80%99de-akademik-ozgurluk-pdf.pdf
  21. Sözen, E. (1999). Söylem: belirsizlik, mübadele, bilgi, güç ve refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
  22. Şahin, İ. (2019). Eğitim kurumlarında yapılacak araştırmalar için izin almada yaşanan sorunlar. İçinde, 14. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı, (Eds.) Y. Kondakçı, S. Emil ve K. Beycioğlu, (ss.121-125). https://pegem.net/urun/14-Uluslararasi-Egitim-Yonetimi-Kongresie-kitap/ 60977?srsltid= AfmBOoq750gVWPwvNGKDFOMEifgd5OH9K9mWmSWogMK4H5dK0e1Pi9N4
  23. Şahin, İ. & Kesik, F. (2020). Case of obtaining permission for data collection in Türkiye within the context of academic freedom and ethics. New Waves Educational Research & Development, 23(1), 64-83.
  24. Şahin, N. H. & Durak, A. (1994). Kısa semptom envanteri (Brief symptom inventory-BSI): Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 44-56.
  25. Timur, T. (2005). Üniversite. İçinde, ed. F. Başkaya, Özgür üniversite kavram sözlüğü: söylem ve gerçek (ss. 641-657). Ankara: Özgür Üniversite Kitaplığı, 54.
  26. Tonkiss, K. (2006). Analysis text and speech: content and discourse analysis. C. Seale, (2nd ed.). In, Researching Society and Culture. (367-383). Londan: Sage
  27. Toprakçı, E. & Karataş, H. (2022). Dünyada ve Türkiye’de etik kurulun işleyişi, 6th International Education and Innovative Sciences Congress (November 24-25, 2022 / Burdur Mehmet Akif Ersoy University, Full Text Book (ISBN: 978-625-7898-69-0), Iksad Publishing House, ss. 1373-1379. Kitap Erişim: https://www.24kasim.org/_files/ugd/614b1f_03ae80ecc35d46e882e931f11d783b9b.pdf
  28. Toprakçı, E. & Doğan, M. (2022). Türkiye’deki bilimsel araştırmalarda etik kurul sürecinin incelenmesi, Karadeniz 11th International Conference on Social sciences, Date- Place December 17-18, 2022 Rize-Türkiye, Proceedings Book, Academy Global Publishing House, Isbn: 978-605-72197-8-7, 10901098 https://www.karadenizkongresi.org/_files/ugd/797a84_fb240396f97a4dbaa07460c5ba3f9580.pdf
  29. Van Dijk, T. (2015). Critical discourse analysis. Second Edition, In Deborah Tannen, Heidi E. Hamilton, and Deborah Schiffrin (Eds.), The Handbook of Discourse Analysis (466-485). John Wiley & Sons, Inc.
  30. Weinstein, M. & Blanchard, J. (2023). Autocratic legalism and the threat to academic freedom: Are we learning the right lessons from Europe? Journal of Academic Freedom, 14, 1-12.