Türkiye’de Okul Öncesi Öğretmenlerinin ve Çocuklarının Doğa Temelli Eğitim Deneyimleri

##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##

Yayınlanmış Ara 23, 2024
https://doi.org/10.7051/e-ijpa.130
Download
PDF (English)
Statistic

İstatistikler

Ölçüm Çağrılıyor ...
Cilt 4 Sayı 2 (2024): Aralık 2024

##plugins.themes.academic_pro.article.main##

Sevim Karaoğlu
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
https://orcid.org/0000-0002-2200-6046

Özet

Gelişen teknolojinin sağladığı olanaklarla doğadan uzaklaşmış çocuklara doğa temelli eğitim verilmesi onların bütünsel gelişimleri açısından önemlidir. Erken çocukluğun önemli bir bölümünü kapsayan okul öncesi eğitim döneminde öğretmenler çocuklara doğa temelli eğitim deneyimleri sunmalı ve onları gelişim ve öğrenmelerinde aktif tutmalıdır. Çocuklar duyularının aktif olduğu ortamlarda kalıcı öğrenmeler yaşayabilirler. Ayrıca çocuklar doğada aktif olduklarında çevre bilinci, şefkat ve doğaya saygı da kazanabilirler. Bu çalışmada 6 okul öncesi öğretmeninin raporlarındaki doğa temelli eğitim deneyimleri doküman analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Raporlar içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgularda üç ana tema kendi alt temalarıyla birlikte ele alınmıştır. Öncelikle öğretmenlerin doğa temelli eğitim çıkarımları öncesinde, sırasında ve sonrasında incelenmiştir. İkinci olarak öğretmenlerin doğa temelli eğitim çıkarımları deneyimleri ele alınarak iki alt temada incelenmiştir. Bu tema altında öğretmenlerin doğaya dahil ettikleri etkinlikler içerikleriyle birlikte incelenmiş ve doğaya çıktıklarında karşılaştıkları spontane durumlar ele alınmıştır. Daha sonra öğretmenlerin doğa temelli eğitimde kendilerini ve süreci değerlendirmeleri ele alınmıştır. Son olarak öğretmen raporlarından çocukların doğa temelli eğitim deneyimlerine ilişkin bulgulara ulaşılmıştır. Bu bulgu, öğretmenlerin uygulama sırasında çocukları gözlemlemeleri ve uygulama sonrasında çocuklarla yaptıkları konuşmalardan ortaya çıkan diyalogları incelemiştir. Öğretmenlerin doğa temelli eğitim uygulamalarının çocukların tüm gelişim alanlarına olan etkileri incelenmiştir. Çalışma sonucunda doğa temelli eğitim, çocukların bilişsel, sosyal-duygusal, fiziksel, dil gelişimi ve öz bakım becerilerini geliştirmeye yardımcı olması nedeniyle öğretmenler tarafından olumlu karşılanmıştır. Raporları hazırlayan bazı öğretmenler doğa temelli eğitim yaklaşımını tekrar kullanmak istediklerini belirtmişlerdir. Okul öncesi dönemde doğa temelli öğrenmenin yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir.

##plugins.themes.academic_pro.article.details##

TrDoi
https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.130
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.

Atıf için
Karaoğlu, S. (2024). Türkiye’de Okul Öncesi Öğretmenlerinin ve Çocuklarının Doğa Temelli Eğitim Deneyimleri. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 4(2), 101–116. https://doi.org/10.7051/e-ijpa.130

Referanslar

  1. Arabacı, N., & Gök, N. F. (2021). Art Education and Its Importance in Early Childhood. Z. B. Kostova, & K. K. Duisenbaevna in, Devolopmets in Educational sciences (s. 164-176). Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
  2. Avraamidou, L. (2015). Reconceptualizing elementary teacher preparation: A case for informal science education. International Journal of Science Education, 37(1), 108-135. https://doi.org/10.1080/09500693.2014.969358
  3. Aydın, Y. & Aykırı, K. (2023). Hayat bilgisi öğretiminde orman okulunun rolü üzerine sınıf öğretmenlerinin görüşleri, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (4), 304-324. DOI: https://doi.org/10.19160/eijer.1294534
  4. Ballantyne, R., & Packer, J. (2002). Nature-based excursions: School students' perceptions of learning in natural environments. International research in geographical and environmental education, 3(11), 218-236.
  5. Bardakçı, M. N. & Mart, M. (2023). Okul dışı öğrenme ortamlarındaki değerler eğitiminin okul öncesi eğitimde uygulanması açısından değerlendirilmesi: sistematik literatür taraması. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2, 3, 52-71.
  6. Berberoğlu, H., & Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişiminin incelenmesi. Mersin Journal of the Faculty of Education, 9(2), 33-42.
  7. Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
  8. Bowler, D. E., Buyung-Ali, L. M., Knigt, T. M. & Pullin A. S. (2010). A systematic review of evidence for the added benefits to health of exposure to natural environments. BMC Public Health, 10, 456 (1-10). https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2458-10-456
  9. Budianto, I. I., & Thorsch, J. A. (2002). There go those kids in nature. Science and Children, 1(40), 36.
  10. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
  11. Chawla, L. (2006). Research methods to investigate significant life experiences: review and recommendations Environmental Education Research 4(4), pp. 383– 397.
  12. Chawla, L., & Cushing, D. F. (2007). Education for strategic environmental behaviour. Journal of Environmental Education Research, 13 (4), 437–452. doi:10.1080/13504620701581539
  13. Civelek, P., & Özyılmaz Akamca, G. (2017). Açık Alan Etkinliklerinin Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Bilimsel Süreç Becerilerine Ait Kazanımlarının Gelişimine Etkisi. Electronic Turkish Studies, 12 (8), 173-194.
  14. Clements, R. (2004). An investigation of the status of outdoor play. Contemporary Issues in Early Childhood, 5 (1). 68-80. http://dx.doi.org/10.2304/ciec.2004.5.1.10
  15. Collado, S., Staats, H., & Corraliza, J. A. (2013). Experiencing nature in children’s summer camps: Affective, cognitive and behavioural consequences. Journal of Environmental Psychology, 33, 37–44.
  16. Cooper, A. (2015). Nature and the outdoor learning environment: the forgotten resource in early childhood education. International Journal of Early Childhood Environmental Education, 3(1). 85-97. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1108430.pdf
  17. Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Sage Publications, Inc.
  18. Çelik, A. (2012). Okul öncesi eğitim kurumlarında açık alan kullanımı: Kocaeli örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1), 79-88. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunizfd/issue/3016/41874
  19. Erentay, N., & Erdogan, M. (2017). Nature education in 22 steps: A model proposal. In M. Costa, B. Dorrío, & P. Michaelides, Selected Papers on Hands-on Science II (pp. 244-251). Vila Verde, Portugal: Hands-on Science Network.
  20. Ernst, J. (2014). Early childhood educators’ use of natural outdoor settings as learning environments: An exploratory study of beliefs, practices, and barriers. Environmental Education Research, 20(6), 735-752.
  21. Ernst, J. & Burçak, F. (2019). Young children’s contributions to sustainability: the influence of nature play on curiosity, executive function skills, creative thinking, and resilience, Sustainability, 11 (15), 4212 (1-22). http://dx.doi.org/10.3390/su11154212
  22. Ernst, J., & Theimer, S. (2011). Evaluating the effects of environmental education programming on connectedness to nature. Environmental Education Research, 17(5), 577-598.
  23. Flowers, A. A., Carrollb, J. P., Green, G. T., & Larson, L. R. (2015). Using art to assess environmental education outcomes. Environmental Education Research, 6(21), 846-864.
  24. Gerrish, M.K. (2014). An examination of teachers' lived experiences while working at nature-based preschool programs. (Unpublished doctoral dissertation). Walden University, USA.
  25. Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 30-43.
  26. Güner, Z. (2013). Envıronmental education in early childhood teacher training programs: Perceptıons and beliefs of pre-service teachers (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  27. Güzelyurt, T. & Özkan, Ö. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi dönemde çevre eğitimine iilişkin görüşleri: durum çalışması. Turkish Studies, 13, 11, 651-668.
  28. Güzelyurt, T.,& Özkan, Ö., (2017). Okul öncesi dönemde çevre eğitimi uygulama örneği: merhaba kozalak ve kozalağın sesi etkinlikleri. Turkish Studies, 12(28): 416. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12519
  29. Kanat, M. H., Yeşil Dağlı, Ü. & Dalfidan, S. (2023) Erken Çocukluk Döneminde Doğa Farkındalığı. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi,19, 22-38.
  30. Kandır, A., Yurt, Ö. & Cevher-Kalburan, N. (2012). Comparing early childhood teachers and teacher candidates’ environmental attitudes. Educational Science: Theory and Practice, 12 (1), 317–327.
  31. Kiewra, C. & Veselack, E. (2016). Playing with nature, supporting preschoolers’ creativity in natural outdoor classrooms, The International Journal of Early Childhood Environmental Education, 4(1), 71. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1120194.pdf
  32. Köşker, N. (2019). Okulöncesi çocuklarında doğa algısı. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(19), 294-308.
  33. Louv, R. (2008). Doğadaki son çocuk. (Çev: Temürcü). TÜBİTAK.
  34. Lysklett, O. B. (2017). Nature preschools in Denmark, Sweeden, Germany and Norway: Characteristics and Diferences. T. Waller, E. Arlemaalm-Hagser, E. B. H. Sandseter, L. LeeHammond, & K. L. S. Wyver (Eds.) In The Sage handbook of outdoor play and learning (pp.242-250). Tousand Oaks, CA: SAGE Publications
  35. McCormick, C. A. (2022). The importance of sensory experiences for young children (Unpublished PhD Thesis). Sacramento, USA: California State University.
  36. Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  37. Migliarese, N. L. (2008). Researching the child-nature connection. California State Parks.
  38. Mitchell, D., Tippins, D. J., Kim, J. A., Perkins, G. D., & Rudolph, H. A. (2016). Last Child in the Woods: An Analysis of Nature, Child, and Time through a Lens of Eco-Mindfulness. In Mindfulness and educating citizens for everyday life. In M. Powietrzynska, & K. Tobin, Mindfulness and Educating Citizens for Everyday Life, (p. 135-158). Sense Publishers.
  39. Mol, S. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların doğa algılarının resimler yoluyla incelenmesi (Unpublished Masters Thesis) Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  40. Muslu, M., & Gökçay, G. F. (2019). Teknoloji bağımlısı çocuklarda obeziteye neden olan risk faktörleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(2), 72-79. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/46106/482807
  41. Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi Yayıncılık.
  42. Philip, H. R. (2022). Integration of ‘Mindfulness’ into preschool practices: way to enhance children’s and educator’s well-being (Unpublished PhD Thesis). Iceland: Sigilum University of Iceland.
  43. Polat, Ö. & Demirci, F. G. (2021). Erken çocukluk döneminde bilişsel gelişime bir uyaran olarak doğa ile temas ve doğa temelli açık alan etkinlikleri. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 95-113
  44. Said, I. (2012). Affordances of nearby forest and orchard on children’s performances. Social and Behavioral Sciences, 38, 195–203. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.03.340
  45. Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç. & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256. http://doi.org/10.33400/kuje.843306
  46. Smeds, P., Jeronen, E., Kurppa, S. & Vıeraankıvı, M. L. (2011). Rural camp school eco learnoutdoor education in rural settings. International Journal of Environmental and Science Education, 6 (3), 267-291. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ959420.pdf
  47. Soydan, S., Samur, A. Ö., Koçyiğit, S., & Kiremit, H. Ö. (2013). Çocuk ve Çevre. (2. Baskı). Ankara: Vize.
  48. Sözer, Y. & Oral, B. (2016). Sınıf içi öğrenmeleri destekleyen okul dışı aktif öğrenme süreci: Bir meta sentez çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (22), 278-310.
  49. Taner, M. S. (2019). Işık Kirliliği Ölçümü İçin Okullarda Yapılabilecek Deneysel Bir Etkinlik Önerisi. Anadolu Öğretmen Dergisi, 1(3), 74-84.
  50. Temiz, Z., & Karaarslan Semiz, G. (2018). Combining art activities and nature in pre-school education. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(2), 556-570.
  51. Toprakçı, E. (2010) Okulöncesi eğitimin yaygınlaştırılması çalıştayı. Tokat Milli Eğitim Müdürlüğü. 15-19 Şubat 2010 Erişim: https://www.erdaltoprakci.com.tr/wp-content/uploads/2021/04/tokat.pdf
  52. Turhan, B. & Özbay, Y. (2019). Erken çocukluk eğitimi ve nöroplastisite https://www.researchgate.net/publication/309292186
  53. Wells, N. M. & Evans, G. W. (2003). Nearby nature a buffer of life stress among rural children. Environment and Behavior, 35(3), 311–330. https://doi.org/10.1177/0013916503035003001
  54. White, R. (2004). Young children’s relationship with nature: Its importance to children’s development and the earth of future. https://www.whitehutchinson.com/children/articles/childrennature.shtml son erişim: 11.08.2024
  55. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık
  56. Yıldırım, G., & Akamca, G. Ö. (2017). The effect of outdoor learning activities on the development of preschool children. South African journal of education, 2 (37). 1-10.